ترافیک شهری
شورای عالی ترافیک شهرهای کشور

 وزارت‌ کشور، در امور حمل‌ و نقل‌ و ترافیک، ‌ قبل‌ و بعد از انقلاب‌  وظایف‌ مهم‌ و قانونی‌ متعددی را بر عهده داشته است. ولی این امور مهم در تشکیلات سازمانی وزارت جایگاه‌ خاصی‌ نداشت‌. از این‌رو برحسب‌ نیاز، استانداری‌ها، شهرداری‌ها و راهنمایی‌ و رانندگی‌ نیروی انتظامی راساً اقداماتی‌ را انجام‌ می‌دادند و یا هنگام‌ ضرورت‌، نیازها را با حوزه‌های‌ امور عمرانی‌ و امنیتی‌ ـ انتظامی‌ وزارت‌ کشور در میان‌ می‌گذاشتند. در اواسط‌ دهه‌ ۶۰ دفتر مترو، با ده‌ پست‌ سازمانی‌، در حوزه‌ معاونت‌ هماهنگی‌ امورعمرانی‌ وزارت‌ کشور تاسیس‌ شد. این‌ دفتر تنها هماهنگی‌ برگزاری‌ جلسات‌ مجمع‌ مترو را به عهده‌ داشت. ‌ هر چند امور نظارتی‌ نیز جزء وظایفش‌ بود.

نظر به‌ گسترده‌ شدن‌ مسائل‌ حمل‌ و نقل‌ و ترافیک‌ در شهرها، نیاز به‌ یک‌ نهاد‌ فرابخشی‌اجتناب‌ناپذیر می‌نمود. لذا وزارت‌ کشور اقدام‌ به‌ تهیه‌ و تدوین‌ لایحه‌ قانون‌ تاسیس‌شورای‌عالی‌ هماهنگی‌ ترافیک‌ شهرهای‌ کشور نمود که‌ در تاریخ‌ ۸/۱۲/۱۳۷۲ به‌ تصویب‌ مجلس‌ شورای‌ اسلامی‌ رسید و هیات‌ وزیران‌ آیین‌نامه‌ اجرایی‌ آن‌ را در تاریخ‌ ۲/۷/۷۴ به‌ تصویب‌ رساند.

از اسفند سال‌ ۱۳۷۴ شورای‌ عالی‌ و دبیرخانه‌ آن‌ با حضور دبیر و یک‌ نفر منشی‌ آغاز به‌ کار کرد. با توجه‌ به‌ نیاز منطقی‌ و ضروری‌ به‌ وجود دفتری‌ با کارشناسان‌ متخصص‌ و پایگاه‌ اطلاعاتی‌ قابل‌ اعتماد، به‌ منظور برنامه‌ریزی‌ و تدوین‌ سیاست‌هایی‌ که‌ به‌ تصویب‌شورای‌عالی‌ برسد، اولین‌ گام‌، دریافت‌ موافقت‌ سازمان‌ امور اداری‌ و استخدامی‌ وقت‌ برای‌ تاسیس‌ دبیرخانه‌ شورای‌عالی‌ با ۱۵ پست‌ سازمانی‌ و سپس‌ ادغام‌ دفتر مترو با دبیرخانه ‌شورای ‌عالی‌ و تاسیس‌ دفتر حمل‌ و نقل‌ و دبیرخانه‌ شورای‌ عالی‌ هماهنگی‌ ترافیک‌ شهرهای‌کشور بود. بدین‌ترتیب‌، با تاسیس‌ شورای‌ عالی‌ هماهنگی‌ ترافیک‌ شهرهای‌ کشور و ایجاد دفتر حمل‌ و نقل‌ و ترافیک‌، متولی‌ حمل‌ و نقل‌ و ترافیک‌ در شهرها تعیین‌ و جایگاه‌ انجام‌ سایر وظایف ‌مهم‌ قانونی‌ وزارت‌ کشور در زمینه‌ حمل‌ و نقل‌ و ترافیک‌ نیز مشخص‌ شد.

قانون  ‌تاسیس‌ شورای‌عالی‌ هماهنگی‌ ترافیک‌ شهرهای‌ کشور – مصوب‌ هشتم‌ اسفند ۱۳۷۲

ماده‌ ۱ـ به‌ منظور اعمال‌ سیاست‌های‌ جامع‌ و هماهنگ‌ ترافیکی‌ و تهیه‌ خط‌ مشی‌ لازم‌ وبهبود اداره‌  کلیه‌ امور مربوط‌ به‌ امر عبور و مرور، همانند طراحی‌، برنامه‌ریزی‌، سازماندهی‌،هماهنگی‌، هدایت‌، نظارت‌ و انتظامات‌ ترافیکی‌ شهرها ، شورای‌عالی‌ هماهنگی‌ ترافیک‌شهرهای‌ کشور، که‌ از این‌ پس‌ شورای‌عالی‌ نامیده‌ می‌شود، مرکب‌ از اعضای‌ زیر تاسیس‌می‌شود:

۱ـ معاون‌ وزیر کشور، ریاست‌ شورا

۲ـ معاون‌ وزیر راه‌ و ترابری

‌۳ـ معاون‌ وزیر مسکن‌ و شهرسازی

۴ـ معاون‌ وزیر پست‌ و تلگراف‌ و تلفن‌

۵ـ معاون‌ رئیس‌ سازمان‌ مدیریت و برنامه ریزی کشور

۶ـ رئیس‌ سازمان‌ حفاظت‌ محیط‌ زیست‌ یا معاون‌ وی‌

۷ـ فرمانده‌ نیروی‌ انتظامی‌ یا معاون‌ وی‌

مصوبات‌ این‌ شورا پس‌ از تصویب‌ وزیر کشور قابل‌ اجراست‌.

ماده‌ ۲ـ وزارت‌ کشور عهده‌دار دبیرخانه‌ شورای‌عالی‌ خواهد بود.

ماده‌ ۳ـ شورای‌ هماهنگی‌ ترافیک‌ استان‌ به‌ ریاست‌ استاندار یا معاون‌ عمرانی‌ وی‌ و باحضور مدیران‌ کل‌ وزارتخانه‌ها و سازمان‌های‌ عضو شورای‌عالی‌ مستقر در استان‌ و فرمانده‌ناحیه‌ انتظامی‌ تشکیل‌ می‌شود.

تبصره‌ـ دبیرخانه‌ شورای‌ هماهنگی‌ ترافیک‌ استان‌ در استانداری‌ها خواهد بود.

ماده‌ ۴ـ مصوبات‌ شورای‌عالی‌ هماهنگی‌ ترافیک‌ شهرهای‌ کشور، که‌ باید در چارچوب‌قوانین‌ و مقررات‌ کشور باشند، با رعایت‌ ماده‌ یک‌ این‌ قانون‌، برای‌ کلیه‌ وزارتخانه‌ها،موسسه‌ها، سازمان‌های‌ دولتی‌، نهادها و موسسه‌های‌ عمومی‌ و خصوصی‌ لازم‌الاجراست‌.

ماده‌ ۵ـ وظایف‌ شورای‌ هماهنگی‌ ترافیک‌ استان‌، همچنین‌ دبیرخانه‌ شورای‌عالی‌ و شورای‌هماهنگی‌ ترافیک‌ استان‌ براساس‌ آئین‌نامه‌ای‌ خواهد بود که‌ وزارت‌ کشور تهیه‌ و هیات‌وزیران‌ تصویب‌ می‌کند.

ماده‌ ۶ـ کلیه‌ قوانین‌ و مقررات‌ مغایر از تاریخ‌ تصویب‌ این‌ قانون‌ ملغی‌ و بلااثر است‌.

تبصره‌ ـ مصوبات‌ شورای‌عالی‌ هماهنگی‌ ترافیک‌ شهرهای‌ کشور نباید مغایر با مصوبات‌قانونی‌ شورای‌عالی‌ شهرسازی‌ و معماری‌ و شورای‌عالی‌ هماهنگی‌ ترابری‌ کشور باشد.

وظایف‌ شورای‌ هماهنگی‌ ترافیک‌ –  مصوب‌ دوم‌ مهرماه‌ ۱۳۷۴ هیات‌ وزیران‌

ماده‌ ۱ـ وظایف‌ شورای‌ هماهنگی‌ ترافیک‌ استان‌، که‌ از این‌ پس‌ به‌ اختصار شورای‌هماهنگی‌ نامیده‌ می‌شود، عبارت‌ است‌ از:

الف‌ ـ برنامه‌ریزی‌ برای‌ اجرای‌ مصوبات‌ شورای‌عالی‌ هماهنگی‌ ترافیک‌، که‌ از این‌ پس‌ به‌اختصار شورای‌عالی‌ نامیده‌ می‌شود، در سطح‌ استان‌؛

ب‌ ـ تدوین‌ خط‌مشی‌ و سیاست‌های‌ جامع‌ و هماهنگ‌ استانی‌ ترافیک‌ درون‌ شهری‌،براساس‌ اهداف‌ و سیاست‌های‌ ملی‌، منطقه‌ای‌ و مصوبات‌ شورای‌عالی‌؛

ج‌ ـ بررسی‌ و تایید طرح‌های‌ جامع‌ حمل‌ و نقل‌ و ترافیک‌ درون‌ شهری‌، که‌ شرح‌ خدمات‌ آنهابه‌ تصویب‌ شورای‌عالی‌ می‌رسد، و سایر مطالعات‌ حمل‌ و نقل‌ و ترافیک‌ لازم‌ برای‌ شهرهای‌استان‌ به‌ منظور بررسی‌ و تصویب‌ در شورای‌عالی‌؛

د ـ هماهنگی‌ کلیه‌ امور مربوط‌ به‌ عبور و مرور شهرهای‌ استان‌، براساس‌ مصوبات‌شورای‌عالی‌ و شرایط‌ منطقه‌ای‌ و محلی‌، به‌ منظور افزایش‌ بهره‌وری‌ فعالیت‌ها؛

ها ـ هماهنگی‌ کلیه‌ اقدامات‌ حمل‌ و نقل‌ و ترافیک‌ درون‌ شهری‌ با اقدامات‌ مشابه‌ برون‌شهری‌استان‌ براساس‌ مصوبات‌ شورای‌عالی‌ و شرایط‌ استانی‌ و منطقه‌ای‌.

ماده‌ ۲ـ وظایف‌ دبیرخانه‌ شورای‌عالی‌ عبارتند از:

الف‌ ـ وظایف‌ عمومی‌ دبیرخانه‌ای‌ از قبیل‌ مکاتبات‌ و ارسال‌ مراسلات‌؛

ب‌ ـ امور مربوط‌ به‌ جلسات‌ شورای‌عالی‌ از قبیل‌ اعلام‌ زمان‌ تشکیل‌ و لغو جلسه‌ به‌ اعضا،تنظیم‌ دستور جلسه‌ و تهیه‌ گزارش‌ موضوعات‌ مورد بحث‌ در جلسه‌ و صورتجلسه‌؛

پ‌ ـ ثبت‌، نگهداری‌ و ابلاغ‌ مصوبات‌ شورای‌عالی‌؛

ت‌ ـ تهیه‌ و جمع‌آوری‌ اطلاعات‌ لازم‌ و انجام‌ تحقیقات‌ و پژوهش‌ در زمینه‌ حمل‌ و نقل‌؛

ث‌ ـ ایجاد بانک‌ اطلاعات‌ در زمینه‌ حمل‌ و نقل‌ شهری‌ در سطح‌ ملی‌؛

ج‌ ـ ارائه‌ شاخص‌ها، معیارها، استانداردها، آمار و اطلاعات‌ فنی‌، کارشناسی‌ و مدیریتی‌ به‌شورای‌عالی‌؛

چ‌ ـ پیگیری‌ تهیه‌ و اجرای‌ طرح‌های‌ جامع‌ حمل‌ و نقل‌ براساس‌ اولویت‌های‌ مصوب‌؛

ح‌ ـ شناسایی‌ و دسته‌بندی‌ مهندسان‌ مشاور و پیمانکاران‌ داخلی‌ و خارجی‌ صاحب‌صلاحیت‌؛

خ‌ ـ تهیه‌ و تدوین‌ شرح‌ خدمات‌ در امر حمل‌ و نقل‌؛

د ـ ارائه‌ خدمات‌ فنی‌، تشکیلاتی‌ و مشورتی‌ به‌ شورای‌ هماهنگی‌ استان‌ها؛

ذ ـ ایجاد هماهنگی‌ لازم‌ در کلیه‌ امور مربوط‌ به‌ حمل‌ و نقل‌ و ترافیک‌ درون‌ شهرهای‌ استان‌ واقدامات‌ مشابه‌ برون‌شهری‌، براساس‌ مصوبات‌ شورای‌عالی‌ و شرایط‌ استانی‌؛

ر ـ برگزاری‌ نشست‌ها و نمایشگاه‌های‌ تخصصی‌ با همکاری‌ سازمان‌های‌ ذیربط‌ به‌ منظورنیل‌ به‌ اهداف‌ مذکور.

ماده‌ ۳ـ دبیرخانه‌ شورای‌عالی‌ زیر نظر دبیر شورا، که‌ با حکم‌ رئیس‌ شورا منصوب‌ می‌شود،فعالیت‌ می‌کند و محل‌ آن‌ معاونت‌ امور هماهنگی‌ عمرانی‌ وزارت‌ کشور است‌.

ماده‌ ۴ـ دبیر شورای‌عالی‌ ریاست‌ جلسات‌ فرعی‌ را، که‌ به‌ منظور فراهم‌ آوردن‌ زمینه‌ اجرای‌مصوبات‌ شورای‌عالی‌ تشکیل‌ می‌شود، برعهده‌ دارد و کلیه‌ مکاتبات‌ دبیرخانه‌ با امضای‌ وی‌انجام‌ می‌شود.

ماده‌ ۵ـ وظایف‌ دبیرخانه‌ شورای‌ هماهنگی‌ عبارتند از:

الف‌ ـ وظایف‌ عمومی‌ دبیرخانه‌ای‌ از قبیل‌ مکاتبات‌ و ارسال‌ مراسلات‌؛

ب‌ ـ امور مربوط‌ به‌ جلسات‌ شورای‌ هماهنگی‌ از قبیل‌ اعلام‌ زمان‌ تشکیل‌ و لغو جلسه‌ به‌اعضا، تنظیم‌ دستور جلسه‌، تهیه‌ گزارش‌ موضوعات‌ مورد بحث‌ در جلسه‌ و صورتجلسه‌؛

پ‌ ـ ثبت‌، نگهداری‌ و ابلاغ‌ مصوبات‌ شورای‌ هماهنگی‌؛

ت‌ ـ گردآوری‌ آمار و ایجاد بانک‌ اطلاعاتی‌ مربوط‌ به‌ حمل‌ و نقل‌ و ترافیک‌ شهرهای‌ استان‌؛

ث‌ ـ نظارت‌ بر تهیه‌ طرح‌های‌ جامع‌ حمل‌ و نقل‌ شهرها؛

ج‌ ـ بررسی‌ و ارزیابی‌ طرح‌ها و برنامه‌های‌ مطرح‌ شده‌؛

چ‌ ـ ارائه‌ گزارش‌ به‌ شورای‌ هماهنگی‌؛

ح‌ ـ انجام‌ پژوهش‌ و تحقیقات‌ در امر حمل‌ و نقل‌ شهری‌؛

خ‌ ـ همکاری‌ با دبیرخانه‌ شورای‌عالی‌ در زمینه‌ تدوین‌ و ارائه‌ شاخص‌ها و معیارهای‌ لازم‌؛

د ـ انجام‌ امور کارشناسی‌ جهت‌ تدوین‌ سیاست‌های‌ جامع‌ و هماهنگ‌ حمل‌ و نقل‌ درون‌شهری‌ برای‌ شهرهای‌ استان‌ براساس‌ اهداف‌ مصوب‌؛

ذ ـ برگزاری‌ سمینارها و تشکیل‌ نمایشگاه‌های‌ لازم‌ در زمینه‌ حمل‌ و نقل‌ و ترافیک‌ شهری‌ درسطح‌ استان‌، با تصویب‌ شورای‌ هماهنگی‌.

ماده‌ ۶ـ دبیرخانه‌ شورای‌ هماهنگی‌ زیر نظر دبیر شورا که‌ با حکم‌ رئیس‌ شورا منصوب‌می‌شود فعالیت‌ می‌کند و محل‌ آن‌ معاونت‌ امور عمرانی‌ استانداری‌ است‌.

ماده‌ ۷ـ دبیر شورای‌ هماهنگی‌، ریاست‌ جلسات‌ فرعی‌ را، که‌ به‌ منظور فراهم‌ آوردن‌ زمینه‌اجرای‌ مصوبات‌ شورای‌ هماهنگی‌ تشکیل‌ می‌شود، برعهده‌ دارد و کلیه‌ مکاتبات‌ دبیرخانه‌ با امضای‌ وی‌ انجام‌ می‌شود.

شرح‌ وظایف‌ دفتر حمل‌ و نقل‌ و دبیرخانه‌ شورای‌عالی‌ ترافیک‌ شهرهای‌ کشور

• مطالعه‌ و بررسی‌ جهت‌ اصلاح‌، تهیه‌ و تدوین‌ طرح‌ها، لوایح‌، مصوبات‌ و آیین‌نامه‌های‌مربوط‌ به‌ امور حمل‌ و نقل‌ و ترافیک‌، با هماهنگی‌ دیگر واحدهای‌ ذی‌ربط‌، و نظارت‌ برحسن‌ اجرای‌ آنها؛

•انجام‌ هماهنگی‌های‌ لازم‌ بین‌ امور حمل‌ و نقل‌ و ترافیک‌ درون‌ شهری‌ و برون‌ شهری‌؛

• ارائه‌ مشورت‌های‌ لازم‌ و انجام‌ کارشناسی‌های‌ امور حمل‌ و نقل‌ و ترافیک‌ و شرکت‌ درجلسات‌، کمیسیون‌ها، کمیته‌ها و شوراهای‌ مربوطه‌؛

• تهیه‌ و جمع‌آوری‌ اطلاعات‌ لازم‌ برای‌ بخش‌ حمل‌ و نقل‌ و ترافیک‌ در سطح‌ ملی؛

• نظارت‌ عالیه‌ بر انجام‌ مطالعات‌ و تهیه‌ طرح‌های‌ حمل‌ و نقل‌ و ترافیک‌ شهرهای‌ کشور؛

• انجام‌ مطالعات‌، تحقیقات‌ و پژوهش‌های‌ تخصصی‌، از طریق‌ موسسات‌ داخلی‌ و خارجی‌،برای‌ دستیابی‌ به‌ آخرین‌ اطلاعات‌، نوآوری‌ها و استانداردها و نیز برگزاری‌ همایش‌های‌علمی‌ و آموزشی‌؛

• اهتمام‌ برای‌ افزایش‌ توان‌ تخصصی‌ و فنی‌ دست‌اندرکاران‌ حمل‌ و نقل‌ و نیز ارتقای‌ سطح‌فرهنگ‌ ترافیک‌ شهروندان‌ از طریق‌ تهیه‌ و اجرای‌ دوره‌ها و برنامه‌های‌ آموزشی‌، باهماهنگی‌ و همکاری‌ دستگاه‌ها و مراجع‌ ذی‌ربط‌؛

• شناسایی‌ و ارزیابی‌ مهندسان‌ مشاور داخلی‌ و خارجی‌ دست‌اندرکار حمل‌و نقل‌ و ترافیک‌؛ دارای‌ صلاحیت‌

• انجام‌ امور دبیرخانه‌ شورای‌عالی‌ هماهنگی‌ ترافیک‌ شهرهای‌ کشور، موضوع‌ ماده‌ ۲آیین‌نامه‌ اجرایی‌ قانون‌ تاسیس‌ شورای‌عالی‌، مصوب‌ ۲/۷/۱۳۷۴ هیئت‌ وزیران‌.

• بررسی‌ کارشناسانه‌ برای‌ تدوین‌ و بازنگری‌ جدول‌ جرایم‌ راهنمایی‌ و رانندگی‌ در سطح‌کشور و مناطق‌ آزاد تجاری‌، بند ۲ ماده‌ ۱۸ قانون‌ تنظیم‌ مقررات‌ مالی‌ دولت‌، و نظارت‌ برحسن‌ اجرای‌ آن

• انجام‌ امور کارشناسی‌ برای‌ بازنگری‌ و طی‌ تشریفات‌ لازم‌ برای‌ مطالعه‌، طراحی‌ و تدوین‌ضوابط‌ و تصویب‌ آیین‌نامه‌ راهنمایی‌ و رانندگی‌ و نظارت‌ بر حسن‌ اجرای‌ آن‌، با همکاری‌وزارت‌ راه‌ و ترابری‌؛

• تهیه‌ و تدوین‌ آیین‌نامه‌ معاینه‌ فنی‌ خودرو، با همکاری‌ وزارت‌ راه‌ و ترابری‌، و نظارت‌ برحسن‌ اجرای‌ آن‌ بند ۵ ماده‌ ۱۸ قانون‌ تنظیم‌ مقررات‌ مالی‌ دولت‌؛

• نظارت‌ بر حسن‌ اجرای‌ قانون‌ نحوه‌ رسیدگی‌ به‌ تخلفات‌ و اخذ جرایم‌ رانندگی‌، مصوب‌۱۳۵۳ ؛

• نظارت‌ و همکاری‌ با شورای‌ حمل‌ و نقل‌ و ترافیک‌ شهر تهران‌، موضوع‌ آیین‌نامه‌ اجرایی‌قانون‌ الحاق‌ سه‌ تبصره‌ به‌ بند ۱۲ ماده‌ ۴ قانون‌ ناجا، مصوب‌ ۱۳۷۹ ؛

• انجام‌ امور کارشناسی‌، با همکاری‌ واحد ذی‌ربط‌، و مطالعه‌ برای‌ تدوین‌ راهبردهای‌ کاهش‌تصادفات‌ و خسارات‌ ناشی‌ از آن‌؛

• انجام‌ وظایف‌ مندرج‌ در آیین‌نامه‌ اجرایی‌ تبصره‌ ماده‌ ۶ قانون‌ نحوه‌ جلوگیری‌ از آلودگی‌هوا، به‌ منظور کاهش‌ سفرهای‌ درون‌ شهری‌، و تدوین‌ سیاست‌های‌ استفاده‌ از گاز طبیعی‌ ودیگر سوخت‌های‌ نوین.

• شرکت‌ در جلسات‌ و همکاری‌ با کمیته‌ اجرایی‌ کاهش‌ آلودگی‌ هوای‌ تهران‌.

• همکاری‌های‌ فنی‌ با شورای‌عالی‌ محیط‌ زیست‌ درباره‌ کاهش‌ آلودگی‌ هوای‌ ناشی‌ ازوسایط‌ نقلیه‌.

• شرکت‌ در جلسات‌ کمیسیون‌ فرعی‌ شورای‌عالی‌ ترابری‌ کشور و انجام‌ بررسی‌های‌ فنی‌ واظهارنظر کارشناسی‌ لازم‌.

• بررسی‌ و اظهارنظر راجع‌ به‌ طرح‌های‌ پیشنهادی‌ مجلس‌ شورای‌ اسلامی‌ و لوایح‌ وآیین‌نامه‌های‌ پیشنهادی‌ دولت‌.

• نظارت‌ بر حسن‌ اجرای‌ آیین‌نامه‌ اجرایی‌ قانون‌ استفاده‌ اجباری‌ از کمربند و کلاه‌ ایمنی‌.

• بررسی‌ کارشناسی‌ و اعلام‌ نظر راجع‌ به‌ طرح‌های‌ پیشنهادی‌ راهنمایی‌ و رانندگی‌ از قبیل‌تحول‌ ساختاری‌ و ارائه‌ خدمات‌ مربوط‌ به‌ طرح‌ تعویض‌ پلاک‌ خودرو، صدور مجوز ونظارت‌ بر آموزشگاه‌های‌ رانندگی‌.

آموزش فرهنگ ترافیک

تقریباً اکثر رانندگان فکر می‌کنند راننده خوبی هستند، به خصوص وقتی که تجربه و اعتماد به نفس هم داشته باشند. اما حتی بهترین رانندگان هم گاهی اوقات اشتباه می‌کنند ممکن است قسمتی از ماشین خراب شود، شرایط آب و هوایی تغییر کند و یا سر و کارشان با رانندگانی بیفتد که مقررات راهنمایی و رانندگی را نادیده می‌گیرند و اصلاً نمی‌توان رانندگی آنها را پیش بینی کرد.

برای این که اشتباه نکنید و یا درگیر تصادفی نشوید که راننده دیگری مسبب آن بوده، رانندگی تدافعی را بیاموزید.
اصول این رانندگی بشرح زیر است :
۱ – همیشه آماده بوده و جلو را نگاه کنید.
۲ – با سرعت مطمئنه برانید.
۳ – فاصله را رعایت کنید.
۴ – کمربند ایمنی را ببندید.
۵ – اگر خسته اید و یا دارو مصرف کرده رانندگی نکنید.
۶ – مراقب باشید ماشین از لحاظ فنی ایراد نداشته باشد.
آماده باشید و جلو را نگاه کنید
باید در جای خود راحت باشید، هردو دستتان باید به فرمان باشد. اگر به طرز غیرصحیح نشسته و یا فرمان را فقط با یک دست بگیرید، کنترل ماشین سخت می‌شود و راحت طلبی شما به هنگام رانندگی ممکن است منجر به حوادث خطرناکی شود.
شرایط و اوضاع ترافیکی مدام تغییر می‌کند و هیچ گاه نباید از توجه به شرایط متغیر غافل بمانید، همیشه باید چشم شما به جاده باشد و فقط پیش رو یا ماشین جلویی را به عنوان نقطه تمرکز درنظر نگیرید بلکه فراتر از آنچه پیش رو دارید را نیز نگاه کنید تا مراقب وقایعی که محتمل به وقوع هستند نیز باشید.
چشمان شما باید مواظب تمام جهات باشد، هر چند وقت یکبار در آینه نگاهی به عقب بیاندازید.
اشتباهاتی را که ممکن است سایر رانندگان مرتکب شوند پیش بینی کنید و در مورد راه چاره آن نیز بیندیشید.
مثلا هیچ وقت مطمئن نباشید که راننده‌ای که به تابلوی ایست یا احتیاط نزدیک می‌شود خواهد ایستاد. مطمئن شوید که سایر رانندگان متوجه شما هستند. سعی کنید با راننده دیگری که به تقاطع نزدیک می‌شود ارتباط چشمی برقرار کنید. گرچه گاهی اوقات ارتباط چشمی کافی نیست. برای اطمینان بیشتر می‌توانید گردش و زاویه چرخهای ماشینی را که به شما نزدیک می‌شود درنظر بگیرید. سرعت گردش و زاویه چرخهای جلو نشانگر قصد راننده به توقف یا گردش به طرف مشخصی هستند. اگر راننده در حال رسیدن به تابلوی ایست است ولی سرعت چرخها حاکی از قصد او به توقف نیست، شما باید ترمز را به آرامی گرفته و آماده توقف شوید و نیز با صدای بوق او را متوجه خود کنید. در صورتی که زاویه چرخهای جلو، با سمتی که راهنمای ماشین نشان می‌دهد یکی نیست، خود را برای یک گردش ناگهانی یا عدم گردش آماده کنید. در صورتی که زودتر از زمانی که به تقاطع می‌رسید، اوضاع را وارسی کنید، زمان سریع تری نیز برای واکنش خواهید داشت. اگر حق تقدم با شماست، مطلقاً نباید حق به جانب باشید. آماده باشید که از حق تقدم خود بگذرید تا درگیر تصادف نشوید. چند دقیقه صبر کردن برای دیگران از وقوع تصادف بهتر است. این که حق به جانب شما بوده، صدمه ناشی از تصادف را جبران نمی‌کند.
رعایت فاصله
از هر ده تصادف، چهار مورد در اثر برخورد از عقب است که معمولاً به خاطر عدم رعایت فاصله پیش می‌آید. باید فاصله کافی با اتومبیل جلویی داشته باشید تا در صورت ترمز ناگهانی تصادفی پیش نیاید.
برای رعایت فاصله محتاطانه، قانون دو ثانیه را به کار برید. شیئی را مانند یک علامت، یک درخت یا روگذر در جاده انتخاب کنید. وقتی که اتومبیل جلویی از آن می‌گذرد، آرام و بلند شروع به شمردن کنید ۱۰۰۲ – ۱۰۰۱   اگر قبل از اتمام شمارش، شما نیز از آن شیء عبور کردید، بدانید که فاصله را رعایت نکرده‌اید. سرعت خود را کم کنید تا از ماشین جلویی دور شوید. در هوای بد، به منظور فاصله بیشتر شمارش را تا ۳ یا ۴ ادامه دهید.
اگر ماشین عقبی خیلی نزدیک به شما می‌راند، مسیر عبور خود را در صورت امکان تغییر دهید یا از سرعت خود کاسته و در صورت لزوم از جاده خارج شوید تا ماشین پشت سری از شما بگذرد و قبل از بیرون رفتن از خیابان و یا بازگشت به آن حتماً راهنما بزنید. هیچ گاه نباید روی ترمز بزنید. دو کار اشتباه منجر به نتیجه درست نمی‌شود. به منظور توقف یا گردش، ترمز را زودتر و به آرامی فشار دهید. این عمل، رانندگان پشت سری را از قصد شما برای کاستن از سرعت آگاه می‌کند.
هم چنین فاصله جانبی خود را همیشه رعایت کنید تا در صورت تغییر مسیر ناگهانی یا خارج شدن از مسیر دچار خطر نشوید. در صورت امکان همیشه در چپ و راست خود ” راه فراری” درنظر داشته باشید.
کمربند ایمنی و کمربند کودکان
همیشه امکان درگیری در تصادفی که احتمالش را نمی‌داده‌اید وجود دارد. بهترین راه پیشگیری در اغلب ماشینها استفاده از کمربند ایمنی است که بر روی کمر و شانه‌ها بسته می‌شود. در صورت استفاده از کمربند ایمنی، امکان کشته یا مجروح شدن شما در تصادف ۵۰% از زمانی که نبسته‌اید کمتر است.
در صورت استفاده از کمربند ایمنی، شما بخشی از ماشین می‌شوید و نه شیئی سرگردان درون ماشین. اگر در داخل ماشین به اشیا درونی اصابت نکنید، شانس شما برای زنده ماندن با تنها تعدادی جراحات سطحی بسیار بیشتر از موقعی است که کمربند نبسته‌اید. کمربند ایمنی نجات بخش جان شماست و نیز از میزان جراحات می‌کاهد. دانستن این حقایق مشوق شما در استفاده از کمربند ایمنی خواهد بود:
اگر در اثر تصادف به بیرون از ماشین پرتاب شوید، امکان کشته شدن شما ۲۵ بار بیشتر از زمانی است که در درون ماشین بمانید.
از هر ۱۰ تصادف، ۸ تای آن سرعتی کمتر از ۶۵ کیلومتر بر ساعت داشته‌اند و حتی در سرعتی مانند ۲۰ کیلومتر بر ساعت تصادفات دارای تلفات بوده است. حدود ۷۵% تصادفات در فاصله کمتر از ۴۰ کیلومتری منزل راننده اتفاق می‌افتد. بنابراین بهتر است حتی در سفرهای کوتاه و سرعت کم از کمربند ایمنی استفاده کنید.
از این که در کمربند خود گیر بیفتید نهراسید. کمتر از ۵/۱ درصد تصادفات منجر به آتش سوزی یا غرق شدن در آب می‌شود. حتی در چنین مواقع نادری، کمربند ایمنی از وارد شدن ضربه‌ای که منجر به بیهوشی شما بشود یا از مجروح شدن شدید شما که ممکن است مانع فرارتان شود، جلوگیری می‌کند. ظرف ۱ تا ۲ ثانیه می‌توانید کمربند خود را باز کرده و از ماشین خارج شوید.
کمربند ایمنی باعث جلوگیری از تصادف می‌شود. باعث می‌‎شود شما به فرمان نزدیک بمانید و اگر ماشین ازکنترل خارج شد باز هم بتوانید ترمز کنید. با داشتن کمربند می‌توانید دوباره ماشین را در کنترل بگیرید. بدون آن حتی نمی‌توانید در سرجای خود بمانید. برای ایمنی بیشتر، پشت سری خود را تنظیم کرده، درها را قفل و اشیا سنگین و بدون اتکا را از فضای ماشین خارج کنید، می‌توانید آنها در صندوق عقب بگذارید.
شرایط جسمانی شما
در صورتی که احساس کسالت یا خستگی می‌کنید بهتر است رانندگی نکنید و یا در سفرهای طولانی هر چند ساعت، برای استراحت توقف کنید. اگر احساس خستگی می‌کنید پنجره‌ها را باز کنید تا هوای تازه داخل شود و یا برای نوشیدن قهوه یا چای توقف کنید . در فاصله یک ربع پس از برخواستن از خواب و یا در صورت خستگی زیاد، به هیچ وجه رانندگی نکنید. به خاطر داشته باشید داروها می‌توانند شما را در رانندگی تحت تاثیر قرار دهند. قبل از هر حرکت حتماً با پزشک یا داروساز درباره دارویی که مصرف می‌کنید، مشورت نمایید.
بوق
ممکن است بوق، بخش چندان مهمی از تجهیزات ایمنی به نظر نرسد ولی تنها وسیله‌ای است که می‌تواند سایر رانندگان یا عابران را از امکان وجود خطر مطلع کند. اگر بوق ماشین کار نمی‌کند، حتماً آن را درست کنید. به خاطر داشته باشید که بوق به عنوان وسیله‌ای جهت هشدار دادن به کار می‌رود و نباید به طور غیر ضروری و یا برای نشان دادن عصبانیت خود به سایر رانندگان و عابران آن را بکار برید.
رانندگی در شرایط خاص
حتی در بهترین شرایط، در رانندگی شما باید توجه خود را کاملا معطوف کرده و حس قضاوت خوبی داشته باشید. در شرایط ویژه یا در هنگام بروز خطر، توجه و حس داوری شما بسیار مهم است. برای اینکه راننده خوبی باشید باید رانندگی در بزرگراه، شب هنگام، هوای بد و یا شرایط اضطراری را خوب بدانید.
رانندگی در بزرگراه
آزادراه یعنی بزرگراهی که منقسم شده و تردد در یک یا دو یا چند مسیر انجام می‌شود و امکان ورود و خروج از آن با استفاده از ورودی و خروجیها میسر است.
قبل از ورود به بزرگراه از روی نقشه ورودی و خروجی خود را مشخص کنید. اگر از خروجی رد شدید، هیچگاه با دنده عقب برنگردید. از خروجی بعدی خارج شده سپس راه خود را برای ورود به بزرگراه و طی مسیری دیگر بیابید.
همیشه خروجی به مقصدی که می‌خواهید بروید از سمت دیگر بزرگراه وجود دارد.
در صورتی که تابلوی ایست، احتیاط، چراغ راهنما یا خروجی و ورودی دیگری وجود نداشته باشد می‌توانید از مسیرهای تعیین شده جهت عبور استفاده کنید. برای اینکار راهنما زده و عبور و مرور در بزرگراه را به دقت زیر نظر داشته باشید.
در صورت لزوم از سرعت خود برای وارد شدن به مسیر بکاهید. اگر مسیر ورودی برای دستیابی به بزرگراه آنقدر کوتاه است که با همان سرعت نمی‌توانید وارد شوید، مطمئن ترین راه برای ورود، ایست تا زمانی است که وقفه ای در عبور و مرور پیش نیاید. سپس وارد بزرگراه شده و به سرعت مورد نظر برسید. برای اجتناب از تداخل با سایر مسیرها فقط وقتی که ضروری است بایستید و سپس بسرعت وارد مسیر تردد شوید.
در هنگام رانندگی در بزرگراه حتما در موقع تغییر مسیر از راهنما استفاده کنید و به اطراف حتما نگاه کنید تا با ماشینهای پشت سری تداخل نکنید و حتما بعد از تغییر مسیر راهنما را خاموش کنید. در صورت امکان از مسیر سمت راست خارج شوید تا ورود سایر اتومبیلها تسهیل شود.
برای اجتناب از تغییر مسیر در آخرین لحظه، به تابلوهای راهنما و خروجیها دقت کرده قدری زودتر در مسیر مناسب خروج قرار گیرید و حداقل ۳۰ متر قبل از رسیدن به محل خروجی راهنما بزنید. هنگامیکه وارد خروجی شدید، از سرعت خود بکاهید معمولا سرعت مجاز در خروجیها کمتر از مسیر اصلی است. بعد از ترک آزاد راه به تابلوهای سرعت مجاز دفت کرده و با بررسی کیلومتر شمار مطمئن شوید با سرعت مجاز می‌رانید.
رانندگی در بزرگراه معمولاً سرعت بیشتر و ماشینهای بیشتری را نیز در بردارد و شما باید هوشیار باشید. هر قدر سرعت بیشتر باشد و میزان عبور و مرور نیززیاد باشد شما باید سریعتر فکر کرده و سریعتر از زمانی که در خیابان می‌رانید ماشین را کنترل کنید. در سفرهای طولانی، حتما به فواصل توقف کنید. در هنگام روز، استفاده از عینک آفتابی می‌تواند چشمان شما را در برابر اشعه محافظت کند. حدود ۹۰ درصد تصمیماتی که هنگام رانندگی می‌گیرید بسته به آنچه است که می‌بینید. هنگام شب باید به منظور کم کردن اثر ناشی از محدودیت دید، احتیاط بیشتری به خرج دهید. همچنین باید بدانید که دید خوب در هنگام شب با بالا رفتن سن، کم می‌شود. رانندگی در هنگام شب از آنجائی که محدوده دید شما کاهش می‌یابد، خطرناکتر است. در جاده‌های باریک، یا مناطق ناآشنا باید سرعت خود را کاهش دهید. نور بالای ماشین تا حدود ۱۵ متر جلوتر را روشن می‌کند. باید به سرعتی برانید که در چنین فاصله‌ای امکان واکنش و توقف بموقع را داشته باشید. به این عمل “راندن در محدوده” نور چراغها گفته می‌شود.
از نیم ساعت بعد از غروب خورشید تا نیم ساعت قبل از طلوع آن، یعنی هنگامی که امکان دید کمتر از ۳۰۰ متر است و نیز در هنگام بارندگی، برف و تگرگ باید چراغهای ماشین را روشن کنید. به هنگام مه نیز بایدچراغ راروشن کنید. حتی اگر نور چراغها به افزایش دید شما کمکی نکنند، ولی باعث جلب توجه سایر رانندگان و رهگذران به ماشین شما می‌شوند. از چراغهای پارک خود به عنوان جانشین استفاده نکنید. اگر راننده‌ای، موقعی که امکان دید کاهش یافته به شما چراغ داد، به آن معنی است که دیدن ماشین شما مشکل است و باید از چراغهای بزرگ استفاده کنید.
در استفاده از نور بالا احتیاط کنید. اگردر فاصله ۱۵۰ متری ماشینی هستید که به شما  نزدیک می‌شود یا ۶۰ متری ماشینی که از عقب می‌آید، حتی اگر ماشینی که از جلو می‌آید در مسیر دیگری قرارداشته باشد باید از نور پایین استفاده کنید. همچنین باید برای رهگذرانی که به سمت شا می‌آیند از نور پایین استفاده کنید. اگر ماشینی که به سمت شما می‌آید از نور بالا استفاده می‌کند، به او چراغ دهید تا نور خود را عوض کند. برای جلوگیری از کوری در اثر نور بالای ماشین مقابل به سمت راست نگاه کنید و از حاشیه جاده به عنوان راهنما استفاده کنید تا مشین روبرو از کنار شما عبور کند.
برای کاهش اثر کوری، نور چراغ ماشینهای پشت سر، آینه داخل ماشین را در حالت شب قرار دهید. نور داخل اتومبیل شما یا نور چراغهای خیابان امکان دید جاده پیش رو را کاهش می‌دهند.
چراغ داخل اتومبیل را خاموش کرده و نور داشبرد را نیز کم کنید. در صورتیکه چراغها و یا شیشه ماشین کثیف باشند امکان دید کم می‌شود. شیشه کثیف، کوری ناشی از نور چراغ ماشینهای روبرو را زیاد می‌کند. حتما شیشه و چراغهای ماشین را برای رانندگی در شب، تمیز کنید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *