پدافند غیرعامل
هر اقدام غیرمسلحانهای که موجب کاهش آسیبپذیری نیروی انسانی، ساختمانها، تاسیسات، تجهیزات، اسناد و شریانهای کشور در مقابل عملیات خصمانه و مخرب دشمن شود، پدافند غیرعامل خوانده میشود.
به بیان سادهتر پدافند غیرعامل، مجموعه اقداماتی است که انجام میشود تا در صورت بروز جنگ، خسارات احتمالی به حداقل میزان خود برسد.
هدف از اجرای طرحهای پدافند غیرعامل، کاستن از آسیبپذیری نیروی انسانی و مستحدثات و تجهیزات حیاتی و حساس و مهم کشور علیرغم حملات خصمانه و مخرب دشمن و استمرار فعالیتها و خدمات زیربنایی و تامین نیازهای حیاتی و تداوم اداره کشور در شرایط بحرانی ناشی از جنگ است.
بهعنوان مثال، از پدافند غیرعامل میتوان برای استتار، اختفا و ایجاد سرپناه برای تاسیسات مهم و استراتژیک استفاده کرد.
در پدافند عامل مثل سیستمهای ضدهوایی و هواپیماهای رهگیر، فقط نیروهای مسلح مسوولیت دارند، در حالی که در پدافند غیرعامل تمام نهادها، نیروها، سازمانها، صنایع و حتی مردم عادی میتوانند نقش موثری بر عهده گیرند.
با توجه به حجم تهدیداتی که ایران در عرصه بینالملل با آن مواجه است، در زمینه پدافند غیرعامل هنوز در ابتدای راه هستیم و باور هر چه بیشتر مدیران و کارشناسان به این مقوله مهم میتواند ضریب ایمنی کشور را در برابر تهاجمهای احتمالی بیگانگان افزایش دهد.
با توجه به وجود زمینه تهدیدات بالقوه و خطراتی که امنیت ملی، استقلال و تمامیت ارضی کشور را نشانه گرفته، ضرورت عقلی دفاع کاملا مشهود است. آماروسوابق جنگهای گذشته نشان میدهد پدافند عامل در حال حاضر به تنهایی قادربه مقابله با سلاحهای مدرن و مخرب آفندی برای جلوگیری از اثرات ویرانگر آنها بر مراکز حیاتی و حساس و نیروی انسانی نیستند، لذا به کارگیری اصول و معیارهای پدافند غیرعامل میتواند به تکمیل زنجیره دفاعی کمکی موثر و قابل توجه کند که این امر بهطور شایستهای از جانب مقام معظم رهبری نیز مورد تاکیر قرار گرفته است. بجا است این موضوع به ویژه از سوی وزارتخانهها و سازمانهای عمرانی مورد اهتمام جدیتری قرار گیرد.
